Als zzp-er ben je vanaf dag 1 van je onderneming verplicht een boekhouding te voeren. In deze boekhouding hou je bij welke financiële mutaties er plaatsvinden in je bedrijf. Je boekhouding hiervoor bestaat uit 2 gedeeltes: de balans en de wins- en verliesrekening.

Boekhouding opzetten: Korte uitleg

Bij de start van je bedrijf en dus je boekhouding zal je een openingsbalans opstellen. Hierop staat als het waren je ‘startkapitaal’. Het beantwoord de vraag: met welke middelen begint jouw onderneming?

Gedurende het jaar zal je balans veranderen doordat je facturen stuurt en krijgt, zaken aanschaft of juist verkoopt en je geld ontvangt of uitgeeft. Deze veranderingen leg je vast in je winst- en verliesrekening en het bewijs (facturen / bankafschriften / bonnen) bewaar je in de administratie. Om alles te ordenen hou je hiervoor alles bij onder bepaalde grootboekrekeningen. Dit klinkt misschien nu wat ingewikkeld. Maar door het stap voor stap op te zetten wordt het een stuk makkelijker en dat is precies wat we nu gaan doen.

Een tip om je boekhouding een stuk makkelijker te maken is het aanschaffen van een boekhoudprogramma. Een goed programma doet voor een belangrijk deel jouw administratie en boekhouding voor je. Enkele populaire opties hiervoor zijn:

Boekhouding opzetten stap 1: De openingsbalans

Het eerste wat je gaat doen bij de start als zzp-er is bepalen waarmee je begint. Welke middelen heb je tot je beschikking bij de start van je onderneming en wat zijn deze middelen waard? Dit komt te staan in je openingsbalans. Je balans bestaat uit een debetzijde en creditzijde, deze moeten altijd in balans zijn (vandaar de naam ;-). Deze balans kan je prima zelf maken in Excel als zzp-er.

De balans bestaat uit een aantal standaard posten.

Dit zijn voor de debetzijde (activa): 

• Vaste Activa
• Vlottende Activa
• Liquide Middelen

Dit zijn voor de creditzijde (passiva):

• Eigen Vermogen
• Langlopend vreemd vermogen
• Kortlopend vreemd vermogen

Wat valt er onder elke balanspost?

Debetzijde

Vaste Activa: hieronder vallen bezittingen die langer dan één jaar meegaan. Voor jou als zzp-er zal dit meestal gaan om je computer, je inventaris (kantoorspullen) en bijvoorbeeld de auto van de zaak.

Vlottende Activa: hieronder vallen bezittingen die minder dan één jaar meegaan. Denk aan voorraad en je debiteuren (dit zijn openstaande facturen aan klanten).

Liquide Middelen: hieronder valt geld in kas en op de bankrekening.

Creditzijde

Eigen Vermogen: het eigen vermogen is al het vermogen dat je zelf hebt ingebracht. Dit is dus het totaal van je debetzijde – alle schulden die je hebt.

Langlopend vreemd vermogen: dit zijn schulden die langer dan 1 jaar lopen. Dit kan bijvoorbeeld een lening zijn die je binnen 5 jaar moet afbetalen

Kortlopend vreemd vermogen: dit zijn schulden die je binnen 1 jaar moet betalen. Hieronder vallen vaak crediteuren (nog door jou te betalen facturen).

Openingsbalans inrichten in de praktijk als zzp-er

In de praktijk zal je openingsbalans vaak aan de debetzijde bestaan uit vaste activa en liquide middelen en aan je creditzijde alleen uit eigen vermogen.

• Download hier een lege balans voor je eigen openingsbalans

Voorbeeld van een openingsbalans voor een zzp-er zonder schulden

Als je een zakelijke lening hebt lopen of al facturen hebt binnengekregen dan heb je op je creditzijde ook vreemd vermogen staan.  Onderstaand zie je een openingsbalans waarop de zzp-er een bedrijfswagen heeft aangeschaft en hiervoor een lening heeft afgesloten. Omdat de lening langer dan 1 jaar loopt is hier spraken van lang vreemd vermogen.

Voorbeeld van een openingsbalans voor een zzp-er met schulden

In de praktijk ga je na de start van jouw bedrijf niet bij elke mutatie je balans aanpassen, je hebt wel wat beters te doen! Gelukkig hoeft dit ook niet, alleen op het eind van het jaar is een balans noodzakelijk voor de aangifte bij de Belastingdienst. In een jaar zelf worden de veranderingen op de balans bijgehouden met behulp van de winst- en verliesrekening.