ZZP & Pensioen: wat kost het en welke opties heb ik?

ZZP & Pensioen: wat kost het en welke opties heb ik?

“Pensioen opbouwen, ik? Ik ben al blij als ik nú rond kan komen!” Een collega zzp’er gaf met deze uitspraak aan wat natuurlijk voor meer zzp’ers geldt. Eigenlijk zijn dit geen zelfstandigen zonder personeel, maar zelfstandigen zonder pensioen. Treurig, natuurlijk. Maar als je wél de mogelijkheid hebt om geld opzij te zetten voor later; dan is dat toch wel verstandig. Wist je dat je met belastingvoordeel een deel van je winst opzij mag zetten om een aanvullend pensioen (naast de AOW) op te bouwen? Dat kan via de Fiscale Oudedagsreserve (FOR). Hieronder meer over de FOR en wat je als zzp’er nog meer over pensioen moet weten.

Iedereen die in Nederland woont, heeft vanaf de AOW-leeftijd recht op AOW (Algemene Ouderdomswet). De AOW is het basispensioen van de rijksoverheid. Vaak is een AOW-uitkering alleen niet voldoende om van te leven. Werknemers in loondienst bouwen meestal een aanvullend pensioen op via de werkgever. Zzp’ers zijn hier zelf verantwoordelijk voor. Uit onderzoek blijkt dat slechts de helft het pensioen goed geregeld heeft, terwijl het toch erg belangrijk is om er zelf iets aan te doen.

AOW alleen is vaak niet voldoende

Als je als zelfstandige niets voor je pensioen regelt, dan loop je kans dat je aanspraak moet maken op de bijstand zodra je de AOW-leeftijd bereikt. De Nederlandse regering maakt zich hier dan ook grote zorgen over. Want stel dat al die zzp’ers later een bijstandsuitkering nodig hebben naast hun AOW? Dat kan nog wel eens een behoorlijke aanslag op de staatskas worden. Vandaar dat er de laatste jaren veel geluiden opgaan die vragen om een verplichte pensioenvoorziening voor zzp’ers.

Hoeveel pensioen heb je nodig als zzp’er?

Jouw persoonlijke situatie is van invloed om te bepalen hoeveel pensioen je later nodig hebt. Factoren die bepalen hoeveel jij nodig hebt:

  • wel of geen partner met eigen inkomen
  • stijgende of dalende woonlasten
  • wel of geen spaargeld

Volgens de overheid heb je een toereikend pensioen als je minimaal 70 procent van je bruto inkomen overhoudt als pensioen. Onder pensioen vallen dan AOW, je verplicht opgebouwde pensioen, pensioen dat je zelf hebt gespaard, en je privévermogen.

Heb je straks een toereikend pensioen?

Op Mijnpensioenoverzicht.nl kun je direct zien hoeveel AOW je hebt opgebouwd, wanneer je AOW-leeftijd begint (door verhogen pensioenleeftijd is dat voor iedereen anders), en hoeveel je hebt opgebouwd bij vroegere werkgevers of pensioenfondsen.

Gemiddeld verdient een zzp’er € 34.000 bruto per jaar. Na je pensioen heb je dan zo’n € 23.800 per jaar nodig. Dat komt neer op € 1.983 per maand. Kijk eens naar je eigen gemiddelde bruto inkomen en vergelijk dat met de AOW- en pensioencijfers op Mijnpensioenoverzicht.nl.

Eerder stoppen met werken

Als je eerder wilt stoppen met werken, dan heb je meer geld nodig. Door eerder te stoppen met werken wordt je pensioen namelijk lager. Het is dan slim om ook te berekenen of je AOW en pensioen samen voldoende zijn om vanaf AOW-leeftijd van te leven. Je kunt dit bekijken en berekenen op Mijnpensioenoverzicht.nl.

Uit onderzoek van Dutch Network Group blijkt dat jongere ondernemers gemiddeld eerder van plan zijn te stoppen met ondernemen dan oudere ondernemers. De gemiddelde leeftijd van mensen die voor hun 50e wil stoppen is 36 jaar.

Ondernemers denken gemiddeld € 2.869 tot € 2.979 per maand nodig te hebben voor hun pensioen. Van de ondernemers denkt 62 procent hiervoor op dit moment te weinig geld opzij te hebben gezet.

Bouw je als zelfstandige niet voldoende pensioen op?

Van de 8,5 miljoen werkenden in Nederland bouwen de meesten een verplicht aanvullend pensioen op: ze zijn verplicht aangesloten bij het pensioenfonds van hun bedrijfstak. Dit geldt óók voor tienduizenden zelfstandigen; denk aan zelfstandige schilders en medisch specialisten. Blijven over: ongeveer 800.000 zelfstandigen die zelf hun pensioen moeten regelen. Behoor jij tot deze groep? Dan zijn er voor jou een aantal mogelijkheden:

  1. Zelf sparen
  2. Zelf beleggen
  3. Laten beleggen
  4. Lijfrente of banksparen
  5. Overige manieren
    1. Zelf sparen

      Je spaart elke maand een bedrag of zet het als deposito weg. Maar met de huidige rentestand is het te slecht gesteld om hier veel winst uit te halen. Je zal flink moeten sparen om voldoende geld te hebben voor je pensioen. Ook moet je nog vermogensbelasting betalen op het moment dat je meer dan € 50.000 hebt gespaard zonder fiscaal partner en € 100.000,- met fiscaal partner. Klinkt misschien nog als veel, maar voor je pensioen heb je veel meer nodig. Kortom sparen is een moeizame manier om vermogen voor je pensioen op te bouwen.

    2. Zelf beleggen

      Zelf beleggen is ook een veel gebruikte mogelijkheid onder zzp’ers. Je kunt dan zelf bepalen welke beleggingen je koopt of in welke fondsen je belegt.  Er zijn verschillende platformen waarmee je zelf kan beleggen. Enkele van die platformen zijn FXFlat uit Duitsland, de Giro of bijvoorbeeld Binck. Ook via veel banken kan je zelf beleggen. Het voordeel van beleggen is dat je direct bij je geld kunt en dat jouw inleg meer waard kan worden. Gemiddeld haal je namelijk een rendement van 7% per jaar met aandelen. Maar iedereen kent de beurs crashes die een keer in de zoveel jaar gebeuren, waardoor je ook veel waarde kan verliezen. Het duurt door het rendement en het schommelen van de koersen vaak langere tijd voordat je geld meer waard wordt. Beleggen voor je pensioen vraagt dus geduld. Verdiep je in ieder geval goed in zelf beleggen om te bepalen of dit iets voor je is en waar jij je geld in gaat beleggen. Open bijvoorbeeld eens een gratis demo-account bij FXFlat. Of neus eens wat rond bij het pensioenbeleggen bij de Giro.

    3. Laten beleggen

      Aangezien sparen weinig oplevert op dit moment is het interessant om te kijken naar alternatieven. Een voor de hand liggend alternatief is je geld laten beleggen. Het voordeel van laten beleggen is dat je geld wordt beheerd door professionals. Je mag er daarom vanuit gaan dat ze verstandig beleggen om jouw doel te bereiken. Het nadeel van laten beleggen is dat je zelf geen controle hebt over de beleggingen en dat je moet betalen voor de dienstverlening. Maar laten beleggen kan een mooie balans zijn tussen de stress van zelf beleggen en het te lage rendement van zelfs sparen.

    4. Lijfrente of banksparen

      Banksparen en lijfrente zijn twee verschillende manieren waarmee je een aanvullend pensioen opbouwt. Maar je gebruikt het wel voor hetzelfde doel: je spaart gedurende een bepaalde periode een bedrag op een geblokkeerde rekening. Later keert de bank of verzekeraar het gespaarde bedrag in termijnen uit als aanvulling op je AOW. Er zijn verschillende aanbieders. Een verdere toelichting op deze opties en de verschillen lees je hieronder.

    5. Overige manieren

      Als je gaat starten als zzp’er, dan kun je ook nagaan of het mogelijk is om je huidige pensioenregeling (via de werkgever) vrijwillig door te laten lopen.

      Je kan er ook voor kiezen om geld in iets anders dan aandelen of een lijfrente te steken. Veel ondernemers stoppen hun geld bijvoorbeeld in huizen of investeren in andere ondernemingen. Dit kan ook een manier zijn om vermogen op te bouwen voor je pensioen.

DeGiro: review

Wil je zelf beleggen voor je pensioen? Dan is De Giro een voor de hand liggende keuze. Via dit bekende platform kun je zelf beleggen in aandelen, obligaties en diverse andere beleggingsproducten. Je doet dit via hun makkelijke online handelsplatform. De Giro wordt  inmiddels door meer dan 2 miljoen mensen gebruikt. 

De Giro staat bekend om zijn lage tarieven. Zo betaal je maar € 5,50 als je eenmalig € 10.000 belegd in Nederlandse of Belgische aandelen.* 

Meer weten?

FXFlat: review

FXFlat is een zogenaamde broker uit Duitsland met daar al meer dan 20 jaar ervaring. Sinds kort is FXFlat ook beschikbaar in Nederland. Via dit platform kun je wereldwijd beleggen in aandelen. Maar ook bijvoorbeeld handelen in grondstoffen en meer exotische producten zoals Futures en CFD’s. FXFlat biedt hiervoor een uitgebreid handelsplatform aan op pc, tablet en mobiel. Daarnaast staat FXFlat bekend om zijn lage kosten. Wil je zelf beleggen als zzp’er, dan is dit een interessante optie.

*peildatum januari 2022

Belastingvoordeel op lijfrente of banksparen

De ingelegde bedragen voor een lijfrente of banksparen zijn fiscaal aftrekbaar in box 1 van het belastingstelsel. De Belastingdienst rekent het saldo niet tot het eigen vermogen, waardoor je geen vermogensrendementsheffing over dit bedrag betaalt.

De verschillen tussen lijfrente en banksparen

  • Een lijfrente sparen doe je via een verzekeraar en banksparen via een bank.
  • Het rendement uit banksparen komt voort uit rentevergoeding door de bank, terwijl het rendement uit lijfrente voortkomt uit de winst die de verzekeraar maakt (winstdeling).
  • Bij lijfrente keert de verzekeraar uit totdat je overlijdt, ongeacht hoe oud je wordt. Bij banksparen spreek je van tevoren met de bank af in hoeveel jaar de bank het opgebouwde vermogen uitkeert. Leef je langer dan die periode, dan is het vermogen op en ontvang je geen uitkeringen meer.
  • Bij overlijden in de uitkeerfase ontvangen de nabestaanden bij een lijfrenteverzekering niets, tenzij je een overlijdensrisicoverzekering hebt afgesloten. Bij banksparen hebben je nabestaanden in geval van overlijden recht op het bedrag dat de bank tot dan toe nog niet heeft uitgekeerd.
  • Als de verzekeraar failliet gaat en je hebt een lijfrenteverzekering, dan heb je geen garantie dat het opgebouwde tegoed van je lijfrenteverzekering wordt uitgekeerd. (In praktijk zal de lijfrenteverzekering meestal bij een andere verzekeraar doorlopen, dus dan is er niets aan de hand.) Jouw spaartegoeden bij een bank zijn, dankzij het depositogarantiestelsel, bij een faillissement tot een bedrag van 100.000 euro gegarandeerd.

Fiscale oudedagsreserve (FOR)

Als ondernemer voor de inkomstenbelasting mag je elke jaar een deel van de winst reserveren voor je oudedagsvoorziening. Dat gereserveerde deel heet de oudedagsreserve. Over 2021 mag jouw oudedagsreserve met 9,44 % van de winst toenemen, met een maximum van € 9.395. Om de oudedagsreserve toe te mogen passen, moet je ondernemer zijn voor de inkomstenbelasting en moet je voldoen aan het urencriterium.

De fiscale oudedagsreserve zorgt voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst. Op de korte termijn levert het dus belastingvoordeel op. Zodra je je stopt met je onderneming, moet je over de opgebouwde oudedagsreserve belasting betalen! Dat kan nog behoorlijk tegenvallen als het geld op is…

Het is daarom verstandig om je oudedagsreserve ook daadwerkelijk opzij te zetten. Zet je oudedagsreserve bijvoorbeeld op een bankspaarrekening of stort het in een lijfrentepolis. Over de oudedagsreserve die je via banksparen of een lijfrenteverzekering opzij hebt gezet, hoef je pas belasting te betalen als het bedrag wordt uitgekeerd (en dus weer bij je inkomen wordt opgeteld). Vaak is dat pas na de AOW-leeftijd en dan val je in een lager belastingtarief.

Gebruik je jaarruimte en reserveringsruimte over eerdere jaren om je pensioen als zzp’er op te bouwen

De jaarruimte is het bedrag dat je van de Belastingdienst mag aftrekken van je inkomen voor extra pensioenopbouw. De reserveringsruimte is de optelsom van de niet benutte jaarruimte in de afgelopen 7 jaar. Het totaalbedrag van de niet benutte jaarruimten in de afgelopen 7 jaar mag je aftrekken van je inkomen als je dit bedrag daadwerkelijk gebruikt voor banksparen of een lijfrenteverzekering. Gebruik de tools van de Belastingdienst om je jaarruimte en reserveringruimte om te berekenen hoeveel lijfrentepremie je mag aftrekken in je aangifte inkomstenbelasting.

Lilian Havermans

Lilian Havermans is content specialist / senior webredacteur. Opgeleid als journalist houdt zij zich sinds 2005 bezig met het vak webredactie. Schrijven is haar absolute passie. Lilian heeft een brede interesse en publiceert over tal van onderwerpen. Sinds 2010 is Lilian zzp’er en heeft daardoor de nodige ervaring opgedaan met ondernemen, boekhouding en financiële zaken rondom het ondernemerschap. Ze weet inmiddels haar weg te vinden in de wirwar van wetgeving, belastingregels en allerlei andere voorwaarden en eisen die gelden voor ondernemers in het algemeen en zzp’ers in het bijzonder. Lilian wil – net als Jasper – graag haar ervaring inzetten om andere ondernemers te helpen met groeien. Ze publiceert regelmatig artikelen op zakelijkgroeien.nl. Meer over Lilian weten? lilianhavermans.nl

Andere interessante artikelen

Wat je van boekhouden moet weten als ondernemer

Als ondernemer (of zzp’er) is het niet per se noodzakelijk om boekhoudkundige kennis te hebben. Maar het is wél handig als je ...
Gepost op: 2 februari 2021

ZZP of BV? Dit is wat je als ondernemer moet weten

Heb je de knoop doorgehakt en ga je als ondernemer aan de slag?  Of loop je al wat langer mee in het ...
Gepost op: 14 mei 2021

Zakelijke telefoon: zo zit het fiscaal

Ben je ondernemer? Dan kun je hoogstwaarschijnlijk je zakelijke telefoongesprekken en smartphone fiscaal aftrekken. In dit artikel verkennen we niet alleen hoe ...
Gepost op: 20 maart 2024

Online marketing bureau zoeken? Hier moet je op letten

Met de groeiende impact van internet en digitale technologieën op bedrijven, is het belang van online marketing nog nooit zo groot geweest. ...
Gepost op: 26 mei 2023

8 tips voor effectief thuiswerken als ondernemer

Steeds vaker werken ondernemers vanuit huis. Thuiswerken is echter een heel andere ervaring dan werken op een kantoor. Hoe blijf je productief ...
Gepost op: 13 juli 2021

Zo kies je een zakelijke outfit: do’s en don’ts

Je hebt tientallen opties wanneer je voor een zakelijke look wilt gaan. Voor vrouwen komt er vaak nog net iets meer kijken ...
Gepost op: 18 augustus 2020

Een goede bedrijfsnaam kiezen

Het is erg belangrijk om een goede handelsnaam (bedrijfsnaam) voor je bedrijf te kiezen. Dit is namelijk de naam die jouw klanten ...
Gepost op: 22 mei 2015

Zzp’en naast je loondienst: zo doe je dat slim!

Wil je als zzp’er aan de slag naast je baan in loondienst? Dat kan een goede manier zijn om de overstap naar ...
Gepost op: 15 mei 2020

Samenwerken met Swishfund: de voordelen voor jouw bedrijf

Als ondernemer weet je als geen ander dat financiering essentieel is om te groeien. Maar het vinden van de juiste financieringspartner kan ...
Gepost op: 15 mei 2023

Hoe krijg je als zzp’er klanten via LinkedIn?

Een van de vele manieren om als zzp’er aan klanten te komen is via LinkedIn. Als je jouw LinkedIn-profiel op de juiste ...
Gepost op: 5 augustus 2019

Handig

Top 3

Boekhoudsoftware

4.5/5
4.5/5
4.5/5

Dit zijn gesponsorde resultaten

Ontvang onze handige budgettool + tips en tricks voor gezond financieel ondernemen!

Je ontvangt max. 2 mails per maand.

Handige budgettool voor zzp'ers

Altijd genoeg geld voor de belasting, je bedrijf en jezelf.