Wat is goodwill?

Goodwill is het surplus bovenop de actuele waarde van jouw bedrijf bij verkoop. Trek van deze actuele waarde alle schulden af en je hebt de intrinsieke waarde gevonden. Dit is een van de manieren om de marktwaarde van een bedrijf te berekenen.

Marktwaarde = actuele waarde van de bezittingen + goodwill -/- de actuele waarde van alle schulden

De actuele waarde is niet gelijk aan de boekwaarde. Een volledig afgeschreven machine kan nog steeds veel geld waard zijn. Een potentiële koper is dus bereid om meer geld te betalen dan dat het bedrijf zichtbaar waard is. Denk daarom aan de betekenis goodwill 1 + 1 = 3. Voorbeelden volgen later.

Goodwill berekenen

Het daadwerkelijk berekenen is geen exact vak. Het gaat gepaard met onderhandelen en soms zelfs met hevige emoties. Als jij jouw bedrijf van de grond af aan hebt opgebouwd, soms wel tientallen jaren geleden, en hoogtepunten maar ook dieptepunten hebt meegemaakt, gaat het verkopen van het bedrijf je uiteraard aan het hart. Iedereen zal dat begrijpen. Je wilt echt een goede prijs ontvangen. De waarde van jouw bedrijf is dan op verschillende manieren te berekenen. Zo kun je kijken naar de rentabiliteitswaarde, de eerder genoemde intrinsieke waarde maar ook naar de Discounted Cash Flow methode (DCF) die vaak wordt gebruikt bij overnames. In een voorbeeld ziet het berekenen er zo uit:

De bezittingen van bedrijf A hebben een actuele waarde van 400.000 euro (boekwaarde 350.000 euro) en de schulden zijn 250.000 euro waard. De intrinsieke waarde van bedrijf A is dan 150.000 euro. Want 400.000 euro -/- 250.000 euro = 150.000 euro. Als bedrijf B 200.000 euro betaalt voor het bedrijf is in dat geval de goodwill 50.000 euro. Namelijk 200.000 euro als overnameprijs -/- 150.000 euro intrinsieke waarde. Bedrijf B betaalt en bedrijf A ontvangt. Bedrijf B zet het vervolgens als immateriële vaste activa op de balans en gaat het jaarlijks afschrijven. Voor bedrijf A is het stakingswinst waarover belasting moet worden betaald.

De prijs wordt dus niet zomaar geschat. De onderhandelingen gaan gepaard met het controleren van de boeken en soms zelfs met een uitgebreid due diligence onderzoek. De toekomstige nieuwe eigenaar wilt natuurlijk zeker weten dat hij of zij geen ‘lijken in de kast’ vindt. Soms is de berekening ook heel eenvoudig wanneer de koper niet meer kan of wilt betalen dan een bepaald bedrag. Schakel voor een verkoop of een bedrijfsovername altijd hulp in!

Hoe goodwill afschrijven?

We spreken tegelijkertijd ook over staken. In ieder geval in dit artikel. En niet het bedrijf wordt gestaakt maar de huidige ondernemer stopt ermee. Hij of zij draagt het stokje over aan een nieuwe eigenaar. Zoals je ziet zit er een vorm van staken (stoppen) in en de fiscus ziet het ook op die manier. Om het niet al te technisch te maken gaan we uit van deze fiscale positie. Het artikel draait namelijk niet om de fiscale gevolgen bij het overdragen van een onderneming. Dus voor de huidige ondernemer die stopt vormt dit extra bedrag stakingswinst (belast) en voor de overnemende partij vormt het extra bedrag immateriële vaste activa. De fiscus staat niet toe dat je dit bedrag in één keer ten laste van de winst brengt.

Goodwill op de balans

Wat is goodwill op de balans? Het is een vorm van activa. Om precies te zijn is het immateriële vaste activa want het is niet tastbaar zoals een machine of een gebouw. Vaak komt het bedrag in de buurt van drie tot vijf keer de jaarwinst. Dat ziet er op de balans zo uit:

  • Debetzijde van de balans (links)
  • VASTE ACTIVA
  • gebouwen 300.000 euro
  • IMMATERIËLE VASTE ACTIVA
  • goodwill 50.000 euro
  • VLOTTENDE ACTIVA
  • debiteuren 5.650 euro
  • voorraad goederen 18.900 euro
  • banksaldo 3.500 euro
  • kasgeld 211 euro
  • TOTAAL VAN DE ACTIVA
  • het totaal van de activa 378.261 euro

Voorbeelden van goodwill

De redenen van de koper van jouw bedrijf om meer te betalen dan de zichtbare waarde kunnen divers zijn. Enkele voorbeelden op goodwill daarvan zijn:

  • een flinke winstprognose aankomende jaren
  • een waardevolle klantenportefeuille
  • een bedrijfspand op een A-locatie
  • waardevolle patenten en/of octrooien
  • je hebt een sterk merk gecreëerd
  • er is waardevolle knowhow binnen jouw bedrijf aanwezig
  • jouw bedrijf is een geschikte overname kandidaat om de portefeuille uit te breiden
  • er werkt hoog gekwalificeerd personeel dat niet eenvoudig vervangbaar is
  • het elimineren van de concurrentie

Is goodwill fiscaal aftrekbaar?

Ja dat is het zeker. Wanneer je bijvoorbeeld 50.000 euro extra hebt betaald zoals in het eerdere voorbeeld, omdat er waardevolle knowhow binnen het bedrijf is, dan mag je dit als kosten aftrekken van de winst. Je koopt namelijk iets. De Belastingdienst zal echter eisen dat je het bedrag niet in één keer ten laste van de winst brengt. Je zult het moeten activeren en jaarlijks hierop afschrijven. We praten hier niet over een aandelentransactie maar over een activa/passiva transactie. Een gewone koop en verkoop om het eenvoudig te houden. Het afschrijven ziet er dan als volgt uit:

jaar 1

afschrijving 16.666 euro

jaar 2

afschrijving 16.667 euro

jaar 3

afschrijving 16.667 euro

De fiscus gaat over het algemeen akkoord met het in vijf jaar (20%) afschrijven van activa en het in tien jaar (10%) afschrijven van goodwill (immateriële vaste activa). De winstbelasting wordt nu in kleinere bedragen gedrukt maar uiteindelijk betaal je over het gehele bedrag geen belasting. Is de overeengekomen meerwaarde een symbolisch klein bedrag voor het harde werken door de oude eigenaar dan trek je het direct als een soort van oprichtingskosten af van de winst. Activeren is dan ook niet nodig. Na de laatste afschrijving, in het vereenvoudigde voorbeeld hierboven, is er geen goodwill meer over. Je zult nu zelf weer nieuwe waarde moeten gaan creëren.

Boekhoudsoftware

Makkelijk met de boekhouding aan de slag? Start vandaag nog met een van deze programma’s:

 

Ontvang onze handige budgettool + tips en tricks voor gezond financieel ondernemen!

Je ontvangt max. 2 mails per maand.

Handige budgettool voor zzp'ers

Altijd genoeg geld voor de belasting, je bedrijf en jezelf.