Zoeken
Zoeken

Wat is de balans?

Om als ondernemer inzicht te krijgen in de financiën moet je de balans van je onderneming goed begrijpen. Om dat te kunnen is het handig om termen als activa en passiva te kennen. Begint het je nu al te duizelen? Geen paniek, wij leggen het je uit.

We doen dit aan de hand van een voorbeeld balans. 

Voorbeeld balans

Hieronder zie je een voorbeeld van een kleine startende ondernemer. Deze ondernemer heeft in zijn bezit een bestelauto, voorraad en geld op de bank. Dit staat aan de activa zijde. Hij heeft dit allemaal gefinancierd met eigen vermogen en een lening voor zijn bestelauto. Dit staat aan de passiva zijde. 

Activa
Passiva
Vaste activa
Eigen vermogen
Bestelauto
€ 10.000,-
Eigen vermogen
€ 10.000,-
Vlottende activa
Lang vreemd vermogen
Voorraad
€ 5.000,-
Lening voor bestelauto
€ 10.000,-
Liquide middelen
Bank
€ 5.000,-
Totaal Activa
€ 20.000,-
Totaal Passiva
€ 20.000,-

Wat is activa?

Een balans bestaat zoals je hierboven ziet uit twee zijdes: de activa (debet zijde) en de passiva (credit zijde). De activa zijn al je bezittingen, en staan altijd aan de linkerzijde van de balans. Deze bezittingen kunnen we  weer verder uitsplitsen in vlottende activa en vaste activa. De passiva zijde verklaart hoe de bezittingen zijn gefinancierd, wat is eigen vermogen en wat zijn schulden?

Wat is vlottende activa?

Vlottende activa zijn bezittingen waar een bepaalde doorlooptijd op zit. Zij zijn voor een bepaalde duur aanwezig in je onderneming (bijvoorbeeld één productiecyclus) of kunnen snel worden omgezet in geld. Je kunt hierbij denken aan grondstoffen en voorraden, maar ook aan debiteuren. Debiteuren zijn klanten voor wie je al je product of dienst hebt geleverd, maar welke deze nog niet betaald hebben. Eigenlijk zijn het dus gewoon facturen die nog aan jou betaald moeten worden.

Wat is vaste activa?

Naast de vlottende activa kennen we ook vaste activa. Dit zijn bezittingen die voor een lange tijd aanwezig zijn in je bedrijf. Een bezitting die langer dan één jaar in een bedrijf aanwezig is wordt tot tot vaste activa gerekend. Een onderneming heeft materiële vaste activa zoals een bedrijfspand, inventaris en machines.

Kenmerkend aan materiële vaste activa is het feit dat je hier ieder boekjaar een bedrag van mag afschrijven. Als je een nieuwe laptop aanschaft, zal deze na één jaar namelijk niet meer de nieuwprijswaarde hebben. De hoeveelheid die je mag afschrijven is afhankelijk van de aanschafwaarde, de levensduur (hoe lang je het product gaat gebruiken) en de restwaarde (voor hoeveel je het product nog zou kunnen verkopen wanneer het volledig afgeschreven is). Stel deze nieuwe laptop schaf je aan voor €2000 euro en gaat 5 jaar mee. Na 5 jaar is de laptop ook helemaal op en kan je hem niet meer doorverkopen. Je zult dan elk jaar €400 euro moeten afschrijven van de laptop.

Het goed verwerken van bijvoorbeeld afschrijvingen in je boekhouding is best lastig. Wat hierin helpt is een goed boekhoudprogramma. Enkele veel gebruikte opties hiervoor zijn deze 3 programma’s:

 

Daarnaast bestaan er ook immateriële vaste activa. Dit zijn bijvoorbeeld octrooien of bepaalde licenties. Ook goodwill wordt hierbij gerekend. Dit is het bedrag dat bij de verkoop van het bedrijf betaald zou moeten worden om de vaste klantenkring over te nemen. Aangezien al deze immateriële vaste activa waarde vertegenwoordigen, rekenen we dit mee als bezittingen.

Liquide middelen uitgelegd

Naast deze twee vormen van activa kennen we eigenlijk ook nog een derde vorm die we specificeren aan de activa kant van de balans, namelijk de liquide middelen. Dit zijn de geldstromen die beschikbaar zijn binnen het bedrijf. Dit kan bijvoorbeeld geld in een kassalade zijn, maar is meestal geld op de zakelijke bankrekening.

Wat is Passiva?

Aan de andere kant van de balans vinden we de passiva. Dit is de manier waarom je de bezittingen gefinancierd hebt. Je passiva staan altijd aan de rechterkant van de balans. Binnen de passiva kennen we enkele verschillende soorten: eigen vermogen, kort vreemd vermogen en lang vreemd vermogen. Daarnaast is het ook belangrijk om inzicht te hebben in je reserveringen en voorzieningen. Dit zijn onderdelen van je eigen vermogen en vreemd vermogen.

Wat is eigen vermogen?

Eigen vermogen is het totale vermogen van een onderneming minus de schulden. Ofwel, al het geld dat je zelf in de zaak hebt gestopt, maar ook winsten en aandelenkapitaal.
Geld dat je geleend hebt noemen we vreemd vermogen. Hier maken we onderscheid tussen kort vreemd vermogen en lang vreemd vermogen.

Reserves en voorzieningen zijn eigenlijk onderdelen van bovengenoemd  eigen vermogen. Omdat deze wel een belangrijke post vormen lichten we deze er even specifiek uit.

Wat zijn reserves?

Reserveringen behoren tot het eigen vermogen van de onderneming. Een reserve kan worden opgebouwd door winst te maken aan het einde van het boekjaar. Het geld wat je dan overhoud en in het bedrijf houdt komt in het potje reserveringen terecht. Dit geld hou je dan apart om het op een later moment te gebruiken voor bijvoorbeeld het uitbetalen van vakantiegeld of het vernieuwen van de inventaris.

Wat zijn voorzieningen?

Een voorziening is ook een potje voor in de toekomst. Echter hoort een voorziening tot het vreemd vermogen. Dit komt omdat een voorziening geld is dat je apart zet voor een verplichting die je weet dat gaat komen. Bijvoorbeeld dividend wat je uit zal moeten gaan keren. Dit geld zit nog wel in je bedrijf, maar is niet vrij besteedbaar. Je zult het dit namelijk moeten uitkeren aan je aandeelhouders. Daarom dat dit tot vreemd vermogen wordt gerekend.

Wat is kort vreemd vermogen?

Kort vreemd vermogen zijn schulden die je binnen één jaar aflost. Een voorbeeld hiervan zijn crediteuren. Dit zijn openstaande rekeningen die je nog moet betalen. Ook nog te betalen BTW of een kortlopende lening is een vorm van kort vreemd vermogen.

Wat is lang vreemd vermogen?

Lang vreemd vermogen is daarentegen schulden die je voor een langere termijn in je onderneming hebt. Denk hierbij aan een hypothecaire lening of leasecontracten voor zakelijke auto’s.

Uiteindelijk zal een balans altijd, zoals het woord al zegt, in balans moeten zijn. De bezittingen hebben dezelfde waarde als de hoeveelheid kapitaal die in het bedrijf aanwezig is. De balans is een belangrijk onderdeel van je boekhouding. Het is de basis van de financiële gezondheid van je bedrijf. Het is onder andere belangrijk voor de aangifte van de inkomstenbelasting. Heb je een boekhouder ingeschakeld, dan zal hij of zij ervoor zorgen dat de balans altijd klopt.

Boekhoudsoftware

Makkelijk met de boekhouding aan de slag? Start vandaag nog met een van deze programma’s:

 

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.

Als bedankje krijg je onze handige budgettool in jouw mailbox!

Je ontvangt max. 2 mails per maand.

Ontvang gratis advies over een zakelijke lening

Vul onderstaande vragenlijst in en een van onze experts zal contact met je opnemen. 

Meer tips?